Ontwikkelingen grondexploitaties

In voorgaande jaren werd in deze paragraaf Grondbeleid de uitkomsten van de jaarlijkse zomeractualisatie opgenomen per grondexploitatie. Op 22 mei 2024 is een raadsvoorstel ‘Optimalisatie planning en controlcyclus’ aangenomen waarmee de zomeractualisatie is komen te vervallen. Als onderdeel van het besluit is de keus gemaakt om niet meer standaard alle grondexploitaties tussentijds te actualiseren. Uiteraard worden grondexploitaties wel tussentijds geactualiseerd als daar aanleiding toe is.
In de aanloop naar het opstellen van de paragraaf Grondbeleid heeft er een inventarisatie plaatsgevonden of er negatieve afwijkingen worden verwacht binnen de grondexploitaties ten opzichte van de resultaten zoals deze zijn opgenomen in de jaarrekening 2024. Omdat er geen sprake is van substantiële financiële afwijkingen wordt hieronder geen nadere financiële toelichting gegeven. De meest actuele stand van zaken is opgenomen in de jaarrekening 2024 (raadsvergadering 25 juni 2025).
Hieronder wordt een nadere toelichting gegeven op de verwachte ontwikkelingen in de begrotingsjaar 2026 voor de grondexploitaties waar bijzondere en/of grote ontwikkelingen zijn.

Sluiskwartier

Actualisatie van de grondexploitatie per juli 2024 wijst uit dat het planresultaat (€ 3,2 mln negatief) beperkt verbetert ten opzichte van de jaarrekening 2023 (€ 3,4 mln negatief). Dit is toe te schrijven aan de rente die verlaagd is. Er zijn geen majeure veranderingen in de kosten- en opbrengstenprognose. In de eerste helft van 2024 is het bouwrijp maken afgerond. Daarmee zijn alle grondroerende en daarmee risicovolle werkzaamheden aan de kostenkant achter de rug. Risico's die overigens grotendeels ook zijn opgetreden (bodemverontreiniging, asbest, Japanse duizendknoop). Toch blijft het risicoprofiel van het project hoog. Het grootste deel van de opbrengsten moet nog worden gerealiseerd en is onderhevig aan marktinvloeden. Aan de opbrengstenkant is het traject doorlopen om middels actualisatie van de bouwkundige staat van de te behouden panden, kostenramingen van de verplichte renovaties en residuele grondwaardeberekeningen een beter beeld te krijgen van de grondopbrengsten. Het bruto risicobedrag is verlaagd van € 3,5 naar € 2,1 mln. Het netto risico is afgenomen van € 1,1 naar € 0,7 mln. Daarmee neemt het beroep op het gemeentelijke weerstandsvermogen af.

A1 Bedrijvenpark

Het Deventer Bedrijvenpark A1 zit in de afrondende fase. In 2025 is het gelukt om samen met kopers van bedrijfskavels op het westelijk deel van het Bedrijvenpark en met Liander afspraken te maken over energievoorziening. Met deze afspraken (een smart energy hub) is het mogelijk dat ook grootverbruikers een aansluiting krijgen op het elektriciteitsnet. De energy hub kan op termijn uitgebreid worden met nieuwe kavelkopers en met bestaande bedrijven op het Bedrijvenpark die zich willen aansluiten. Daardoor kan in 2026 ook de resterende grote kavels (3,4 en 7) worden uitgeven. Daarnaast is de verwachting dat de kavels 9, 10, 16 en 17 in 2026 worden uitgegeven. Afhankelijk van de tijd die potentiële kopers nodig hebben voor de ontwikkeling van het bouwplan is de verwachte levering van deze kavels in 2026 en 2027.
De Provincie Gelderland heeft samen met de gemeente Deventer en de gemeente Lochem onderzocht op welke manier de verkeerveiligheid en de doorstroming van het verkeer op de N348-A1 verbeterd kan worden. De kosten worden tussen de provincie en de gemeente verdeeld conform de potentheorie. Wat voor de gemeente Deventer neerkomt op een maximale financiële bijdrage van € 4.066.000,- excl. BTW. Dit bedrag is gebaseerd op een eerste grove raming met de nodige risico opslagen. Afhankelijk van de exacte scope van de reconstructie/ontsluiting is er binnen de grondexploitatie al een bedrag beschikbaar van circa € 0,7 mln. tot € 1,6 mln. Op basis van de huidige inzichten is een aanvullende budget nodig van € 3,3 mln. tot € 2,4 mln. (inclusief de risico opslagen).
In 2026 zal er ambtelijke capaciteit worden ingezet op de vervolgfase en samenwerkingsovereenkomst met de provincie en de gemeente Lochem. Deze inzet wordt gedekt vanuit de  bestaande budgetten binnen de grondexploitatie van het Bedrijvenpark A1. Wanneer er een meer betrouwbare raming gemaakt kan worden waaruit blijkt dat de bestaande budgetten opgehoogd moet worden dan zal daarvoor een voorstel worden gemaakt. Verwacht wordt dat dit in de begroting van 2027 zijn beslag zal krijgen.

Steenbrugge

De voortgang van woningbouw Steenbrugge verloopt voorspoedig. Alle vrije kavels zijn verkocht of in optie. De grondexploitatie is geactualiseerd per 1-1-2025. Het resultaat is verbeterd, van € 4,1 mln. positief per juli 2024 naar € 3,6 mln. positief plus € 1 mln. winstneming per 1-1-2025. Op basis van de voortgang is het risicoprofiel licht afgenomen van 0,95 mln. Naar 0,82 mln.
Cluster Stadsentree
Actualisatie van de grondexploitatie per juli 2024 wijst uit dat het planresultaat (€843.000 negatief) beperkt verslechtert ten opzichte van de jaarrekening 2023 (€778.000 negatief). Dit is toe te schrijven aan de rente, die verlaagd is. De grondexploitatie Gasfabriekterrein verloopt volgens planning. Wel worden er risico’s onderkend rondom de civieltechnische werkzaamheden. Ten aanzien van de grondexploitatie Teugseweg is de vergunningsaanvraag voor de reclamemasten langs de A1 ingediend door de initiatiefnemer. Gelijktijdig wordt er gekeken naar een alternatieve mast. De haalbaarheid en financiële consequenties hiervan worden momenteel in beeld gebracht.

Cluster Havenkwartier

Door renteaanpassing (verlaging van de rekenrente) gaat het resultaat voor de Hanzestrook van € 682.000 nadelig naar € 654.000 nadelig. Voor kop en haveneiland gaat het resultaat van € 6.532.000 nadelig naar € 6.442.658 nadelig. Voor het silogebied gaat het resultaat van €596.000 nadelig naar €553.622 nadelig. De renteaanpassing betekent in totaal een verbetering van € 132.600. De risico’s die ten laste komen van het weerstandsvermogen sluiten momenteel op € 682.500. Ten opzichte van de vorige rapportage is de risicowaarde niet veranderd. Eind 2024 zullen de risico’s opnieuw beoordeeld worden. Dan kan beter ingeschat of er een risico opgenomen dient te worden voor ontwikkeling van de BP-gronden op het Haveneiland (eea is afhankelijk van vraag of college besluit tot terugname en sanering van de gronden), en hoe hoog dat risico nog ingeschat wordt aangezien BP de risico’s die samenhangen met de sanering dient af te kopen.

Westfalenstraat

In 2026 zullen de gereserveerde gronden aan de Westfalenstraat voor kringloopwinkel “Het Goed” (9.031 m2) geleverd worden aan :

  • Circulus (via een erfpachtcontract) voor uitbreiding milieustraat en inname 2e hands goederen en
  • een deel (30%) aan garagebedrijf POUW (middels een huurcontract) voor het stallen van auto’s.

Ook zullen de gronden die in erfpacht zijn genomen door de Inland Terminal Deventer (7.500 m2) over worden gedragen van de grex naar de erfpachtportefeuille, taakveld 0.3
Naar verwachting zal er voor het 2e deel (7.195 m2) een erfpachtovereenkomst afgesloten worden met een nog nader te bepalen partij. Hierna kan ook dit deel over worden gedragen naar de erfpachtportefeuille, taakveld 0.3.