€ 491.732
0,0%
€ 483.658
0,0%
Anno 2026 staan we voor grote duurzaamheidsopgaven: de aarde warmt op, de biodiversiteit neemt drastisch af en de leefomgeving van mensen overal ter wereld staat onder druk. Dit is grotendeels het gevolg van menselijk gedrag en de hoeveelheid grondstoffen die we gebruiken voor producten, diensten energie en voeding – de milieudruk die daarmee gepaard gaat overschrijdt stelselmatig de grenzen van wat de aarde aankan.
Het programma Milieu & Klimaat heeft zich ook in de afgelopen jaren ontwikkeld van een -traditionele - sectorale bescherming van het milieu naar een meer integrale bescherming. Vanuit de traditionele milieuaspecten zoals bodem, geluid, lucht, geur, trillingen, energieverbruik, veiligheid en natuur, naar een uitgebreider en integraal advies op het gebied van “duurzaamheid”. Dit begrip is niet meer weg te denken in het programma en het gemeentelijk beleid.
Een belangrijk aspect dat steeds meer aandacht krijgt is hoe we ervoor kunnen zorgen dat ons land bij geopolitieke verschuivingen minder afhankelijk is van andere landen voor de levering van grondstoffen. Daarvoor is de omslag naar een 'circulaire economie' nodig. Producten worden zoveel mogelijk binnen gesloten kringlopen geproduceerd, gedistribueerd en geconsumeerd. Zodoende wordt de waarde van grondstoffen, materialen en producten zo lang mogelijk behouden, waardoor er bijna geen afval meer is. Dit leidt tot een bijdrage aan de klimaatopgave, de biodiversiteitsopgave, het creëren van een schoon milieu en een veilige en schone leefomgeving en de leveringszekerheid van grondstoffen. In een toekomstige circulaire economie is het de bedoeling om alleen herbruikbare primaire, secundaire en duurzame biogrondstoffen te gebruiken en hergebruiken.
Meer informatie
Actuele beleidscontext
Actuele beleidscontext
Het programma Milieu & Klimaat heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld van een -traditionele - sectorale bescherming van het milieu naar een meer integrale bescherming. Vanuit de traditionele milieuaspecten zoals bodem, geluid, lucht, geur, trillingen, energieverbruik, veiligheid en natuur, naar een uitgebreider en integraal advies op het gebied van “duurzaamheid”. Dit begrip is niet meer weg te denken in het programma en het gemeentelijk beleid.
Een goede ontwikkeling is dat wij - in steeds meer en in een eerder stadium – worden betrokken bij de verschillende plannen, gebiedsontwikkelingen en ambities. De centrale vraag daarbij is – naast advies over de bescherming tegen de milieugevolgen, ook vaak “hoe kunnen we ervoor zorgen dat dit plan duurzamer kan”? Wat zijn de juridische (on) mogelijkheden, hoe kunnen we inwoners, bedrijven en ontwikkelaars stimuleren om te kiezen voor duurzamere alternatieven, zonder dat we ze belemmeren en te veel regels opleggen? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat initiatieven “groener” kunnen? Er wordt van ons verwacht dat we samen met de verschillende vakafdelingen (groen, beheer openbare ruimte, mobiliteit, klimaatadaptatie, om er maar een paar te noemen) invulling geven aan wat er nu wordt verstaan onder “duurzaam” en “circulair”. Op de verschillende terreinen gebeurt er onder de noemer van deze begrippen al heel veel.
Dit doen we in samenwerking met veel partijen, zowel intern als extern. We werken nauw samen met onze verbonden partijen: de Omgevingsdienst IJsselland en Circulus. Daarnaast voeren we werkzaamheden uit in samenwerking met de Stichting Ulebelt, het Duurzaamheidscentrum, vrijwilligers en bedrijven.
Sinds 2016 is Deventer een Global Goals Gemeente. De 17 Sustainable Development Goals zijn enorm belangrijk voor klimaat en maatschappij. Daarnaast bieden ze kansen voor innovatie van bestaande en nieuwe business. Volgens internationaal onderzoek zorgen de Global Goals wereldwijd voor een economische groei van mogelijk 30 biljoen euro en 380 miljoen nieuwe banen (onderzoek Better Business, Better World). De Global Goals dragen bij aan de verdere groei en (inter)nationale profilering van Deventer. Deventer wordt van oudsher gekenmerkt door een open houding naar de wereld om haar heen. Vanuit die houding heeft Deventer zich gecommitteerd aan de 17 Global Goals. Toen de VN in 2015 de 17 Global Goals vaststelden, werden deze direct geadopteerd door alle lidstaten. En de reden is helder: waar de eerdere Millenniumdoelen nog vooral gericht waren op ontwikkelingslanden, zijn de Global Goals belangrijk voor de hele wereld, dus ook voor Deventer. Ontwikkelingen met betrekking tot de Global Goals zijn te volgen via 4globalgoals.
Op het gebied van inzameling en verwerking van afval zijn diverse (externe) ontwikkelingen gaande die van invloed zijn op de afvalstoffenheffing. De afgelopen jaren zijn deze ontwikkelingen opgevangen binnen de afvalreserve, waardoor de afvaltarieven nagenoeg gelijk konden blijven, maar de dekking daaruit heeft de bodem bereikt. Voor 2026 zal de afvalstoffenheffing voor de burger van de gemeente Deventer stijgen. We blijven hiermee nog onder de tarieven van vergelijkbare gemeenten als Apeldoorn, Enschede en Zwolle. In 2024 zijn we gestart met de actualisatie van het grondstoffenplan (GSP), dit plan is inmiddels vastgesteld.
Het is helder dat er een omslag nodig is naar een "circulaire economie'. Hierbij gaat het erom om via het grondstoffengebruik bij te dragen aan de klimaatopgave, de biodiversiteitsopgave, het creëren van een schoon milieu en een veilige en schone leefomgeving en het bijdragen aan de leveringszekerheid van grondstoffen. In een circulaire economie zijn vrijwel alleen herbruikbare primaire, secundaire en duurzame biogrondstoffen in omloop. Producten worden binnen gesloten kringlopen geproduceerd, gedistribueerd en geconsumeerd. Zodoende wordt de waarde van grondstoffen, materialen en producten zo lang mogelijk behouden. In 2024 is de visie "Deventer Circulair' vastgesteld, waarbij we aansluiten bij de rijksdoelstellingen circulariteit: 50% in 2030 en 100% in 2050.Inmiddels is het uitvoeringsprogramma Deventer Circulair ook vastgesteld en werken we samen met verschillende vakteams en partners in de stad aan de realisatie van de doelen.
Op dit moment werken we aan het opstellen van de "Groen / Blauwe Hoofdstructuur", Deze willen we in 2025 gereed hebben, zodat besluitvorming kan plaatsvinden. Het Biodiversiteitsplan is in 2025 opgesteld en vastgesteld.
Voor de verkabeling (ondergronds brengen) van hoogspanningslijnen worden momenteel basisontwerpen uitgewerkt. De bureaustudies zijn bijna klaar, waarna de veldonbderzoeken worden opgestart. In overleg met TenneT is besloten tot enkele optimalisaties. Mede hierdoor is de planning iets opgeschoven. de planning is dat de basisontwerpen eind 2026 worden opgeleverd door TenneT. Dan zal de gemeenteraad definitief moeten besluiten over het verkabelen. Hiervoor zijn tegen die tijd nieuwe kostenramingen beschikbaar.
Duurzaam Deventer is het communicatieplatform dat in samenwerking met programma Energietransitie in 2024 is gelanceerd. Vanaf 2025 vinden alle duurzame initiatieven (energietransitie, ecologie, circulariteit en klimaatadaptatie) via dit communicatieplatform plaats www.duurzaamdeventer.nl.Er hebben inmiddels diverse succesvolle campagnes gelopen. We zien de naamsbekendheid van Duurzaam Deventer toenemen en op de acties wordt goed en veel geageerd door inwoners. We bouwen dit langzaam verder uit. Laadpalen en Laadinfra is een onderwerp dat ook in 2026 in samenwerking met mobiliteit en energietransitie extra aandacht behoeft. Vanuit extra middelen wordt blijvend ingezet op versterkt energietoezicht bij bedrijven. Deze handhaving krijgt al een aantal jaar extra aandacht, en is versterkt door de ODIJS, mede vanuit voorgestelde middelen vanuit het programma Energietransitie. De aanpak van de ODIJS loopt goed en daar gaan we mee verder.
Doelstelling - A: Doorgaande verbetering duurzaamheid en het verminderen van milieugevolgen - Sustainable Development Goal 11: duurzame steden
Doorgaande verbetering van duurzaamheid in de hele gemeente. Duurzaamheid speelt op allerlei terreinen; bij groen- en waterstructuren, bouwen, mobiliteit, binnen de maak- en kenniseconomie, bedrijventerreinen, binnen droge en natte ecologische verbindingszones.
Relatie met strategisch doel
Een duurzame toekomst
Prestaties
Doelstelling - A: Gezonde leefbare toekomstbestendige stad - Sustainable Development Goal 9: duurzame industrie
Het doel van de huidige milieuregelgeving is het terugdringen van de milieugevolgen, met name op de aspecten geluid, luchtkwaliteit, geuroverlast, bodemverontreinigng en energiegebruik. Vaak is deze bescherming nog sectoraal, maar we werken naar een steeds meer integrale bescherming, die vanaf 1 januari 2024 wettelijk is vastgelegd in de nieuwe Omgevingswet. Het begrip omgevingswaarde speelt een belangrijke rol in de Omgevingswet, die doorvertaald moeten worden in de Omgevingsvisie. De koers voor de omgevingsvisie zet in op een ambitieus milieubeleid. Mogelijk kan met een (vrijwillig) omgevingsprogramma nader uitgewerkt worden op welke thema’s en op welke plekken hierop ingezet kan worden. Vooruitlopend hierop brengen we beleid en waarden in kaart. Door de integraliteit gaat het om het afwegen van alle belangen en waarden die in de fysieke leefomgeving een rol spelen, het gaat over de wijze waarop we al die belangen laten meewegen in het proces. Het gaat over duurzame, ecologische, ruimtelijke, economische, sociale, financiële, klimaat, of energietransitie belangen. Hoe zorgen we er met elkaar voor dat al deze – tegenstrijdige - belangen voldoende tot zijn recht komen. En hoe zorgen we ervoor dat we hierin initiatieven van bewoners en bedrijven voldoende kunnen ondersteunen.
Relatie met strategisch doel
Een duurzame toekomst
Prestaties
Doelstelling - A: Zorgvuldig omgaan met grondstoffen, circulariteit bevorderen - Sustainable Development Goal 12: verantwoorde consumptie
Er is steeds meer noodzaak aanwezig om zorgvuldiger om te gaan met grondstoffen. Veel grondstoffen zijn kostbaar en – uiteindelijk – schaars. De gestelde doelstellingen zijn om 50% circulair te zijn in 2030 en om volledig (100%) circulair te zijn in 2050. We dienen de transitie naar een circulaire samenleving te versnellen. Het gaat om het op- en ombouwen naar een circulaire economie.We voeren het uitvoeringsprogramma Deventer Circulair 2025-2027 uit.
Relatie met strategisch doel
Een duurzame toekomst
Prestaties
Doelstelling - A: Biodiversiteit en ecologie - Sustainable Development Goal 15: leven op het land
De maatschappelijke roep om het behoud en herstel van biodiversiteit groeit. De inwoners van gemeente Deventer verwachten dat hier meer aandacht aangegeven wordt. Dit maakt dat het nodig is om de waardevolle gebieden goed in kaart te hebben en te beheren. Daarbij dient een beleidskader en waarden vastgesteld te worden voor gezonde ecosystemen en biodiversiteit. Er is een steeds grotere vraag naar de inzet van de functie van de stadsecologen. Zowel het Biodiversiteitsplan als de Groen/blauwe hoofdstructuur worden in 2025 vastgesteld. Het ecologische aspect van de Groen/blauwe hoofdstructuur maakt integraal onderdeel uit van de vaststelling van een Groen/blauwe hoofdstructuur en zal ook deel uitmaken van de komende herziening van de Omgevingsvisie.
Relatie met strategisch doel
Prestaties
Beleidsindicatoren
Nummer | Taakveld | Naam | Toelichting | Bron | |||||
33 | Volksgezondheid en milieu | Omvang huishoudelijk restafval | Kg/inwoner | CBS | |||||
Jaar | 2026 | 2025 | 2024 | 2023 | |||||
Waarde | 69 | 69 | 69 | 74 |
(bedragen x €1.000)
2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
Lasten | 20.947 | 21.482 | 20.515 | 20.242 | 20.242 |
Baten | 15.755 | 16.654 | 16.868 | 17.212 | 17.212 |
Saldo exclusief reserves | -5.193 | -4.828 | -3.646 | -3.029 | -3.029 |
Storting in reserves | 23 | 24 | 25 | 25 | 25 |
Putting uit reserves | 1.856 | 886 | 25 | 0 | 0 |
Saldo reserves (taakveld Mutaties reserves) | 1.833 | 862 | 0 | -25 | -25 |
Saldo inclusief reserves | -3.359 | -3.966 | -3.646 | -3.054 | -3.054 |
Toelichting verschil saldo inclusief reserves begroting 2026 ten opzichte van begroting 2025
De wijziging van het saldo inclusief reserves met €607.000 ten opzichte van 2025 is als volgt te verklaren:
Perspectiefnota 2026-2029
Omschrijving | Verschil begroting 2026 t.ov. begroting 2025 | Toelichting |
Beheer basisregistratie ondergrond | €100.000 | Dit betreft een wettelijke taak. Dit is een registratie op basis waarvan privaatrechtelijke en publiekrechtelijke besluiten worden genomen. Dit werd gedekt door incidentele gelden die ophouden, terwijl het een structurele taak is |
Subsidie schone lucht akkoord | €50.000 | Vanuit het Rijk hebben we €100.000 subsidie ontvangen, hier staat voor onze gemeente co-financiering tegenover. in 2025 werd dit gedekt binnen het programma. Voor 2026 is nog financiering van € 50.000 nodig. Hiervoor worden realtime metingen gedaan van onze luchtkwaliteit, die ervoor zorgen dat we naast alle berekeningen, ook daadwerkelijk de kwaliteit meten. Dit is van belang bijvoorbeeld bij klachten (asfaltcentrale) maar ook gezien het onderwerp gezondheid in de Omgevingsvisie en het Omgevingsplan en toekomstige bouwplannen. Er kan dan op basis van de juiste gegevens besluitvorming plaatsvinden. |
Robuustheid Omgevingsdienst | €225.000 | Om de taakuitvoering en organisatie van de omgevingsdienst IJsselland in 2028 in overeenstemming te brengen met het landelijke robuustheidsniveau is structureel budget benodigd van de deelnemers. De bijdrage van Deventer daaraan loopt jaarlijks op tot €350.000 in 2029 |
Bodem | €112.000 | Bij de overdracht van formatie naar de Omgevingsdienst IJsselland is ervan uitgegaan dat de kosten werden gedekt door rijksmiddelen. Deze dekking vanuit het Rijk is de laatste jaren steeds minder geworden. Hierdoor is een tekort ontstaan, omdat ervan uitgegaan is dat tot in lengte van dagen de kosten door het Rijk zouden worden gefinancierd. Jaarlijks wordt nu het programma Milieu & duurzaamheid belast voor dit tekort. De afgelopen 4 jaar is dat ten laste gegaan van de reserve Bodem, terwijl deze reserve nodig is voor toekomstige bodemtaken (monitoring, onderzoek of sanering). |
Indexatie
Omschrijving | Verschil begroting 2026 t.ov. begroting 2025 | Toelichting |
Loon index | €9.000 | Door de indexering van de lonen met 0,84% stijgen de budgetten voor apparaatslasten binnen dit programma. |
Prijs index | €46.000 | Door de indexering van de prijzen met 4% stijgen de budgetten voor goederen, diensten en subsidies binnen dit programma. |
Loon- en prijsindex Verbonden partijen | €194.000 | Van de verbonden partijen ontvangen we jaarlijks een begroting waarin zij de loon- en prijsstijging vertaald hebben op basis van de binnen de verbonden partij vastgestelde index. Voor de verbonden partijen binnen dit programma leidt dit tot een stijging van €194.000 van de bijdrage aan Omgevingsdienst IJsselland |
Overige afwijkingen
Omschrijving | Verschil begroting 2026 t.ov. begroting 2025 | Toelichting |
Incidentele budgetten in 2025 die in 2026 niet terugkomen | €-575.000 | Dit betreft diverse eenmalige posten in 2025 waaronder de eenmalige bijdrage in 2025 aan de Ulebelt in verband met nabetaling pensioenafdracht en een eenmalige verhoging van de bijdrage aan de Omgevingsdienst. |
Afvalstoffenheffing | € 456.000 | De stijgende kosten voor de inzameling en verwerking van afval leiden ertoe dat het tarief afvalstoffenheffing ook in 2026 niet volledig kostendekkend is. We streven ernaar om de komende jaren met een gelijkmatige groei naar een kostendekkend tarief te werken. Dit betekent dat in 2026 de reserve afvalstoffenheffing opnieuw wordt ingezet. Daarnaast is dekking vanuit de algemene middelen geraamd van €456.000. |
(bedragen x €1.000)
Milieu en Klimaat | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 |
Milieubeheer | -5.565 | -5.102 | -4.486 | -4.413 | -4.413 |
Afval | 1.137 | 1.038 | 1.604 | 2.148 | 2.148 |
Treasury | 10 | 11 | 11 | 11 | 11 |
Inkomensregelingen | -775 | -775 | -775 | -775 | -775 |
Saldo exclusief reserves | -5.193 | -4.828 | -3.646 | -3.029 | -3.029 |
GR
GR
GR
Vestigingsplaats: | Zwolle | ||
Website: | |||
Programma: | Milieu en klimaat | ||
Aard: | Samenwerking in de regio IJsselland op het terrein van vergunningverlening, toezicht houden en handhaving van de milieuwetgeving. | ||
Deelnemingspercentage: | 8% | ||
Doel en openbaar belang: | Samenwerking in de regio IJsselland op het terrein van vergunningverlening, toezicht houden en handhaving van de milieuwetgeving. | ||
Financieel risico: | De ontwikkelingen in het vakgebied van de Omgevingsdienst IJsselland volgen elkaar snel op. Maatschappelijke vraagstukken en landelijke ontwikkelingen vragen om aanpassingen in de dienstverlening. Na vaststelling van het VTH-uitvoeringsprogramma heeft de Raad van State een uitspraak gedaan over het intern salderen ten aanzien van Stikstof. De volledige impact van deze uitspraak is nog niet duidelijk, maar de verwachting is dat deze consequenties heeft voor (milieu-)vergunningverlening en daarmee voor de jaaropdracht van ODIJS. De Omgevingswet is in werking getreden. De wet blijkt complex en het kost tijd om de wet eigen te maken. Tevens is het ‘omzetten’ van milieu-inrichtingen naar milieubelastende activiteiten een enorme opgave. Landelijk zijn er robuustheidseisen opgesteld voor Omgevingsdiensten. Per april 2026 moeten alle Omgevingsdiensten aan deze robuustheidseisen voldoen, ook de ODIJS. Aan de hand van een plan van aanpak en een routekaart heeft de ODIJS geconcludeerd dat het voldoen aan de robuustheidseisen per april 2026 niet reëel is. Realistischer wordt een robuuste ODIJS per 2028 geacht. Hiervoor is een implementatieplan en routekaart opgesteld, met daar in opgenomen stappen om per 2028 aan robuustheidseisen te voldoen. Onderdeel hiervan is het actualiseren van vergunningen en het herstellen van de balans in toezichtcapaciteit. Half jaarlijks wordt, op verzoek van toenmalig Staatssecretaris Jansen, de voortgang van het proces om tot een robuuste ODIJS te komen aan het Ministerie IenW gerapporteerd. | ||
Toelichting: | De robuustheidseis vanuit het programma IBP-VTH, waar in 2024 onderzoek naar is gedaan om uit te zoeken hoe hier aan voldaan kan worden, heeft tot gevolg dat de bijdrage aan OD IJsselland verhoogd moet worden. In de kaderbrief begroting ODIJS 2026 is dit verder uitgewerkt. In de begroting 2026 wordt de financiële impact van een robuuste ODIJS duidelijk. | ||
Beleidsvoornemens: | De begroting 2026 ziet op een verdere doorontwikkeling van de Omgevingsdienst IJsselland tot een robuuste Omgevingsdienst. De eerste stap hiertoe wordt in 2026 gezet door structureel extra middelen in te zetten voor de actualisatie van de vergunningen en het herstellen van de balans in de toezichtcapaciteit. Tevens komt er nieuwe wetgeving op het gebied van VTH-taken milieu. Hierdoor kan het takenpakket van de ODIJS wijzigen | ||
Contractwaarde 2026: | |||
Bijdrage GR 2026: | €2.414.551 | ||
Subsidie 2026: | |||
Dividend 2026: |
Financiele gegevens | 2024 | 2025 | 2026 |
Eigen vermogen: | €316.000 | €316.000 | €507.049 |
Vreemd vermogen: | €7656734 | €3.214.000 | €3.450.000 |
Resultaat: | €191.359 | €0 | €0 |
Bron: | Jaarrekening | Begroting | Begroting |
Nominale (balans)waarde aandelenkapitaal 31-12-2024: | |||
Garantie 31-12-2024: | |||
Lening 31-12-2024: |
Documenten
Documentnaam | Bestandsgrootte | Openen |
Grondstoffenplan 2020-2024 | 1,2 Mb | |
Beleidsnota ecologie | 2,5 Mb | |
Gebiedsgericht Grondwaterbeheerplan | 1,7 Mb | |
Omgevingsvisie externe veiligheid 2015 | 4,7 Mb | |
Uitvoeringsagenda Duurzaamheid | 1,3 Mb |